Hertüs yaylasının eski adı Hertvisi’dir. Hertvisi iki derenin birleştiği yer anlamına gelir ve bu tip yerlerde kurulan yerleşmelere bu ad verilmiştir. Çok eski tarihe sahip bu köy bir çok egemenliğe ev sahipliği yapmıştır. Hertüs Yaylası Şiiri: Bahaddin Yazıcı tarafından 1998 yılında Hertüs yaylası Halotşa tepesinde kaleme alınmıştır.
Hertüs Yaylası
Hertüs Dağı yazlarında şenlenir
Uludağlar çimenlenir, güllenir
Akşam beşte yaylasına mal gelir
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Sabah yarış, kim erken açar koyunu
Kazanır Hakkı, her zamanki bu oyunu
Kim çekermiş Makaryoz'un bu huyunu
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Remzi her zaman geç açıyor davarı
Bilmem var mı bu hasletin zararı
Kim götürmüş ahirete dünyasındaki kârı
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Şaşortlar sabah dörtte inekleri sağarlar
Ağartıyı sütlüklere koyarlar
Kanaatsiz gafillerdir hep onlar
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Kuzu meler, koyun meler dağlarda
İyi kötü her cins insan hep burada
Dört köy çıkar her sene bu güzel yurda
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Soğuk sular pınarlardan akıyor
Temiz hava çam kokusu kokuyor
Bir çift öküz arabayı çekiyor
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Şırıl şırıl derelerimiz akar
Dinle kardaş daha neler neler var
Dört nal giden, yorğa açılan atlar
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Tayyip emmi yaylamızın sucusu
Eylük sevan namazında birisi
Bilmez kadrini acep neden kimisi
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Kürt Osman çobanların piridir
Cahil amma anlayışlı biridir
Hatırlatayım, her hâl bura yeridir
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Karaçegil, Kurugölar, Kürdüvan
Sırtlara çık, azıtta dur, yulan da yulan
Böyle diyar bulunmaz, anlasana be ulan
Behey yolcu merak etsen gel de gör
Hertüs Yaylası - Haltoşa Tepesi
